بشر امروزه به این نتیجه رسیده است که وجود منابع و ذخایری که در طبیعت وجود دارد، بسیار با ارزش است و اکثر آن منابع نیز در صورت اتمام، غیر قابل جایگزین خواهند بود. به همین دلیل بسیاری از صنایع و کارخانجات همچون صنایع نساجی و صنایع غذایی و.... به دنبال یافتن راه حلهایی برای تولید، بدون استفاده از منابع هستند. البته نمیتوان به صورت کلی نیاز صنایع از منابع طبیعی را کنار گذاشت. اما میتوان این استفاده را به کمترین حالت ممکن رساند.
یکی از مواردی که توانسته است استفاده گسترده از منابع موجود در طبیعت را تا حد بسیاری کاهش دهد، صنایع بازیافت کاغذ است. همانگونه که احتمالا از آن آگاه هستید، کاغذ از درخت تولید میشود. بنابرین اگر قرار باشد تولید مصرف کاغذ، بی رویه ادامه داشته باشد و تامین آن نیز فقط از درخت صورت گیرد، تا چند سال آینده دنیایی بدون درخت را خواهیم داشت که مضرات بسیاری را برای بشر خواهد داشت.
بازیافت کاغذ به این معنا است که کاغذی که استفاده شده است و عملا آن را باطله مینامند، به چرخه بازگردانده و دوباره به کاغذی تبدیل میشوند که مورد استفاده قرار میگیرند. البته این فرایند به این سادگی که بیان شده نیز نمیباشد. تجهیزات، متخصصین و افراد بسیاری در این خطوط کار میکنند که کاغذی که عملا باطله نام دارد، دوباره به حالت ابتدایی بازگردد.
چرا باید کاغذ بازیافت شود؟
بیان شد برای تولید کاغذ از درخت استفاده میشود. استفاده از درخت و کاهش آنها مضراتی برای بشر و چرخه طبیعت دارد که میتواند آسیبهای بسیاری را در سطوح مختلف ایجاد کند. مثلا با کاهش فضای سبزی در کره زمین، دی اکسید کربن افزایش یافته و آلودگی بر زمین چیره خواهد یافت. همچنین دما نیز افزایش خواهد یافت که خود این مسئله مضرات بسیاری را برای بشر به وجود خواهد آورد. در سالیان اخیر شاهد این مسئله بوده ایم که دمای کره زمین به شکل عجیبی گرمتر شده و چرخه طبیعت با آسیبهای جدی روبرو شده و نظم زندگی برهم خورده است.
تمامی این دلایل و مسائل موجب شده است شده ضرورت فرایند بازیافت بیش از پیش باشد. به خصوص امروزه که منابع مختلف مورد آسیبهای بسیاری قرار گرفته است. به همین دلیل دولتها برای اینکه منابعشان به تاراج نرود، برای این بخش اهمیت بسیاری را قائل هستند. به خصوص که کاغذ از جمله موارد مهمی است که استفاده بسیاری در امور مختلفی از آن میشود. مثلا در کشور ما و در چندین سال اخیر، کشو توانسته است از این بابت خودکفا بوده و همین امر موجب ذخیره بسیار ارز میشود. بنابرین بازیافت کاغذ علاوه بر جلوگیری از آسیب به محیط زیست، میتواند منافع اقتصادی بسیاری را نیز دارا باشد.
مراحل بازیافت کاغذ
اولین مرحله در بازیافت کاغذ، جمع آوری آن است. این کار به صورت انبوه صورت گرفته و نیاز به حمل نقل و ماشین آلات سنگین وجود دارد. جمع آوری از مناطق و منازل مختلف صورت میگیرد. بسیاری از ادارات، مدارس، خانهها و... دارای کاغذ باطله بسیاری میباشند. در این بخش بهتر است با اطلاع رسانی عمومی این آگاهی سازی ایجاد شود که کاغذهای باطله جدا سازی شود تا برای این فرایند وقت و هزینه اضافی گذاشته نشود.
بعد از اینکه کاغذهای باطله جمع آوری شد، نوبت به تفکیک کاغذها میرسد. کاغذها انواع مختلفی دارند که نمیتوان در یک فرایند مورد بازیافت قرار گیرند. مثلا کاغذی که سفید بوده و یا از چاپ کمتری برخوردار باشد، بلاشک بازیافت آن راحتتر خواهد بود.
بعد از تفکیک، شروع به خردکردن کاغذها میشود. این خرد کردن دلایل متعددی را دارا است. خرد شدن سرعت در مراحل دیگر بازیافت کاغذ سرعت و دقت را اضافه میکند. این خرد کردن در مواردی استفاده دیگری دارد. از جمله این موارد میتوان به نابودی اسناد و مطالب محرمانه ادارات و سایر ارگان اشاره کرد.
حال نوبت به خمیر کردن کاغذهای خرد شده میرسد. در این مرحله ترکیب این خرده کاغذها با آب و برخی از مواد شیمیایی، خمیر به وجود میآید. بعد از اینکه این ماده خمیر شکل به وجود آمد، از یک دستگاهی عبور خواهد کرد که ضایعاتی که به غیر از کاغذ است را جدا کرده و کاغدها به صورت خالص باشند.
خشک کردن ماده خمیری که بدون ضایعات است، آخرین مرحله از فرایند بازیافت کاغذ است. بعد از خشک شدن و تبدیل آن به رولهای بزرگ، کاغذ آماده مصرف میباشد. البته باید بیان کرد که بازیافت کاغذ در انواع مختلف بوده و همین امر موجب میشود که توجه به بازیافت کاغذ بسیار ضروریتر از قبل باشد.